การทำบุญบ้าน เพื่อเสริมสิริมงคลให้กับตัวบ้านแล้ว หลายคนเชื่อว่าการทำบุญบ้าน หรืองานมงคลต่างๆ ยังหมายถึงการแสดงความเคารพต่อพระรัตนตรัย และยังเป็นการสร้างความสัมพันธ์ให้กับเหล่าเทวดา เจ้าที่ ที่อยู่อาศัย ณ สถานที่นั้น ๆ เพื่อความร่มเย็นเป็นสุขของผู้อาศัยนั่นเอง ซึ่งการจัดพิธีสงฆ์นั้นเป็นสิ่งสำคัญสำหรับการทำบุญบ้านเป็นหลัก ที่เป็นความเชื่อทางไสยศาสตร์ สิ่งศักดิ์สิทธิ์ และบอกกล่าวผู้คนรอบด้านโดยเฉพาะเพื่อนบ้านได้ทำความรู้จัก ช่วยเหลือกันและกันอีกทางนึงด้วย
งานมงคลคืออะไรและมีอะไรบ้าง ?
งานมงคล คือ งานที่เป็นสิริมงคลเสริมดวงให้กับตนเองและคนในครอบครัว เป็นการทำบุญเพื่อให้เกิดความสุขความเจริญสามารถแยกออกได้ดังนี้
-
ทำบุญบ้านใหม่
การทำบุญบ้านใหม่ หรือพิธีขึ้นบ้านใหม่ จัดเพื่อเสริมความเป็นสิริมงคลให้แก่ผู้ที่เข้ามาอยู่อาศัยใหม่ เพราะเป็นความเชื่อ ความศรัทธาที่มีตั้งแต่โบราณ การทำบุญบ้านจึงเป็นสิ่งที่คนไทยส่วนมากทำหลังจากที่ได้ซื้อบ้านใหม่หรือปลูกบ้านใหม่
-
ทำบุญบ้านประจำปี
ในการทำบุญบ้านประจำปี หลายคนเชื่อว่าเป็นการเคารพต่อพระรัตนตรัย เพื่อความเป็นสิริมงคลให้กับบ้านแล้วยังเป็นการสร้างความสัมพันธ์อันดีให้กับเจ้าที่เจ้าทาง เหล่าเทวดาที่อาศัยอยู่ ณ สถานที่นั้น ๆ เพื่อความร่มเย็นเป็นสุขของผู้อาศัย
-
ทำบุญบริษัท
การทำบุญบริษัทนั้นเป็นอีกหนึ่งพิธีที่เสริมสร้างสิริมงคลให้กับบริษัท ซึ่งจำเป็นต้องใส่ใจพอสมควร ที่คล้ายกับการทำบุญขึ้นบ้านใหม่หรือทำบุญบ้านประจำปี เพราะเป็นการเคารพต่อพระรัตนตรัย เพราะเป็นการเสริมสิริมงคลแก่บริษัท โดยในความเชื่อจะทำให้มีความเจริญก้าวหน้ารุ่งเรืองให้กับการประกอบกิจการของบริษัท รวมถึงเป็นขวัญให้พนักงานได้มีกำลังใจในการทำงานและการสร้างความสัมพันธ์ที่ดี
-
งานแต่ง
งานแต่งถือว่าเป็นงานมงคลที่ดีอย่างหนึ่ง เพราะเป็นการตกลงใช้ชีวิต สร้างครอบครัว คู่รักร่วมกันที่เป็นการตัดสินใจครั้งสำคัญ แต่เป็นวัฒนธรรมที่สวยงามอย่างยิ่ง การจัดงานแต่งจึงเป็นงานมงคลแต่จะแตกต่างกันไปแต่ละท้องถิ่น ซึ่งเป็นการบ่งบอกถึงการใช้ชีวิตร่วมกัน
-
งานบวช
งานบวชถือเป็นประเพณีที่สืบทอดกันมาตั้งแต่สมัยโบราณ โดยที่ชายไทยส่วนมากจะบวชให้กับบุพการีช่วงอายุ 20 ต้น ๆ โดยเป็นการทดแทนบุญคุณของบิดามารดาหรือผู้มีพระคุณ ซึ่งการบวชจะมีญาติผู้ใหญ่หรือเพื่อนพ้องจะเข้าร่วมพิธีด้วยความยินดีและภูมิใจถึงแม้จะเป็นเพียงช่วงเวลาระยะสั้น ๆ ก็ตาม
การทำบุญบ้านต้องเตรียมอุปกรณ์อะไรบ้าง ?
อุปกรณ์ที่ต้องเตรียมในการทำบุญบ้าน สิ่งที่ควรเตรียมนั้น คือ โต๊ะหมู่บูชา อาสนะ ตาลปัตร ขันน้ำมนต์ แป้งเจิม แผ่นทอง สายสิญจน์ เทียนน้ำมนต์ ดอกไม้ ธูปเทียน พานพุ่ม เป็นต้น ซึ่งหลัก ๆ นี้เป็นสิ่งสำคัญที่ทุกบ้านต้องเตรียมก่อนทำบุญบ้าน เพื่อเป็นสิริมงคลและการจัดวางของชุดพิธีสงฆ์นี้ควรจัดวางอย่างไร หันไปทิศไหน และการจัดวางตำแหน่งอย่างไร
-
โต๊ะหมู่บูชา
การจัดโต๊ะหมู่บูชาเพื่อใช้เป็นประดิษฐานพระพุทธรูปสำหรับการไหว้บูชาตามคตินิยมของชาวพุทธ สำหรับทิศการจัดโต๊ะหมู่บูชาจะต้องมีพระพุทธรูปที่เป็นพระประธาน ทิศของการตั้งโต๊ะหมู่ควรพิจารณาให้เหมาะสมของสถานที่และไม่ควรอยู่ใต้บันได หน้าห้องน้ำ หรือหันไปในมุมอับ โดยสามารถหันหน้าไปทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ ทิศทะวันออกหรือทิศเหนือได้
-
อาสนะพระ
เป็นที่ประทับนั่งสำหรับพระสงฆ์ ใช้เฉพาะพระภิกษุสามเณร สิ่งสำคัญที่ใช้นั้นก็คือ เป็นที่นั่งที่มีความสูงขึ้นมาจากประชาชนที่มาเข้าร่วมพิธีที่ไม่ควรเสมอกัน โดยจัดวางให้มีระยะห่างที่พอดีไม่ชิดจนเกินไป คำนึงถึงการวางข้าวของของพระสงฆ์ด้วย (ตาลปัตร น้ำดื่ม กระโถน)
-
ตาลปัตร
เป็นสิ่งที่พระสงฆ์ใช้เพื่อความสุภาพ ความงาม ความเรียบร้อยทางสายตา ซึ่งตาลปัตรนี้ไม่ได้เกิดขึ้นตั้งแต่สมัยพระพุทธเจ้าแต่เกิดขึ้นสมัยหลัง เพราะเป็นตามความเชื่อของพระพุทธรูปไม่ให้สายตาแกว่งไปแกว่งมา
-
ขันน้ำมนต์
เป็นภาชนะที่ใช้ในการทำน้ำมนต์หรือที่เก็บน้ำที่พระพุทธท่านได้ทำพิธีด้วยการจุดเทียนและบทสวด ในการเสริมสิริมงคลในการทำบุญบ้าน โดยมีการพรมน้ำมนต์ตามห้องที่เจ้าภาพต้องการ รวมถึงบริเวณบ้านและคนที่มาร่วมงานด้วย
-
แป้งเจิม
เป็นแป้งที่ใช้เจิมเพื่อเป็นสิริมงคลในการทำพิธี ให้มีความเจริญก้าวหน้ารุ่งเรือง และการใช้แป้งเจิมนั้นควรใช้แป้งเจิมที่มีคุณภาพ เนื้อละเอียดอย่างดี เพราะการทำบุญบ้านเป็นการนำสิ่งดีๆเข้ามาในบ้านด้วยการเจิมประตูห้องต่างๆทุกห้อง โดยเฉพาะห้องนอน รวมไปถึงบริเวณบ้าน
-
สายสิญจน์
“ สาย “ คือ สิ่งที่เป็นเส้น เป็นสาย “ สิญจน์ “ คือ หลั่งออก ไหลไป สายสิญจน์ จึงหมายความว่า ด้ายที่เป็นที่ไปแห่งคุณ เป็นเครื่องเชื่อมโยงที่หลั่งไปถึงคุณในสิ่งดีๆ ที่เป็นของมงคล
-
ดอกไม้ ธูปเทียน
การถวายดอกไม้ ธูปเทียน เป็นการบูชาพระรัตนตรัยเป็นการเสริมการแสดงความเคารพนพน้อมด้วยใจ ความหมายของ “ เทียน ” เป็นการบูชาด้วยแสงสว่าง ความหมายของ “ ดอกไม้ ” เป็นการบูชาด้วยความงดงาม ความหมายของ “ธูป ” เป็นการบูชาด้วยของหอม คนส่วนใหญ่ต้องบูชาดอกไม้ ธูป เทียน เพื่อเคารพไม่ว่าจะเป็นการทำบุญบ้าน เข้าวัด งานมงคล หรืออวมงคลก็จะต้องใช้กัน
-
ซึ่งการจัดพิธีสงฆ์ของแต่ละที่ก็จะมีความแตกต่างกันออกไป ซึ่งขึ้นอยู่กับปัจจัยหลาย ๆ อย่าง โดยอุปกรณ์สำหรับจัดพิธีสงฆ์นั้น สามารถหายืมได้จากวัดใกล้เคียง หรือหากเจ้าภาพไม่สะดวกก็สามารถเลือกใช้บริการจากบริษัทรับจัดงานบุญได้ เพราะนอกจากเราจะไม่ต้องจัดพิธีสงฆ์เองแล้ว บริษัทรับจัดงานบุญก็ยังมีบริการจัดเลี้ยงอาหารพร้อมพิธีสงฆ์ครบจบในที่เดียว ทั้งสะดวก คุ้มค่า แถมประหยัดอีกตังหาก เพราะไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายจุกจิก และยังได้ชุดพิธีสงฆ์ที่ถูกต้องตามหลักศาสนา โดยมีพนักงานจัดพิธีสงฆ์ที่มีความรู้ ความสามารถ ผ่านการอบรมมาอย่างดี
สรุป
การเสริมสิริมงคลให้กับตัวบ้านแล้ว โดยมีความเชื่อว่าการทำบุญบ้าน หรืองานมงคลต่าง ๆ ยังมีความหมายถึงการแสดงความเคารพต่อพระรัตนตรัยและสิ่งศักดิ์สิทธิ์
งานมงคล แบ่งออกเป็น 5 ประเภทหลัก ๆ
1. ทำบุญบ้านใหม่
2. ทำบุญบ้านประจำปี
3. ทำบุญบริษัท
4. งานแต่งงาน
5. งานบวช
ซึ่งในแต่ละงานมงคลก็จะมีพิธีสงฆ์ตามงานมงคลต่าง ๆ โดยการจัดพิธีสงฆ์จะมีการคำนึกถึงการจัดตั้งความเหมาะสมในเรื่องของทิศทางและมีข้อควรระวัง โดยไม่จัดตั้งใต้บันได ในมุมอับ และใกล้ห้องน้ำ